Owoce pigwy w dużej mierze do Polski sprowadzane są z zagranicy, ponieważ uprawa pigwy w naszym kraju raczej ogranicza się do hodowli amatorskiej. Owoce nie nadają się do bezpośredniego spożywania, ale jak się okazuje, świetnie sprawdzają się w branży przetwórczej.
Pigwa pospolita – uprawa w Polsce
Pigwa pospolita o nazwie rodzajowej Cydonia oblonga, jest mało znanym gatunkiem z rodziny Rosaceae. Uprawiana jest głównie jako krzew lub niewysokie drzewo. Optymalnym do hodowli tej rośliny podłożem, jest gleba żyzna, o odczynie lekko kwaśnym, umiarkowanie wilgotna i stosunkowo ciepła. Ze względu na ostatni czynnik, w Polsce pigwę uprawia się głównie w cieplejszych regionach – nie jest to bowiem roślina mrozoodporna. Gatunek ten powinno sadzić się również w miejscach osłoniętych od wiatrów, aby uchronić roślinę przed przemarzaniem w zimie.
Owoce pigwy i odmiany uprawne – najpopularniejsze
W zależności od wybranej odmiany, owoce pigwy zbiera się we wrześniu i październiku. Owoce pigwy posiadają aromatyczną skórkę i miąższ, co może nadawać różnego rodzaju przetworom wyjątkowy smak. Idealnie nadają się także do żelowania przetworów, wytwarzania galaretek, ponieważ zawierają spore ilości pektyn. Mogą być stosowane w wyrobie nalewek, miodów, win, konfitur, dżemów oraz jako dodatek do wielu innych przetworów.
Do najpopularniejszych odmian pigwy należy odmiana ‘Bereczki’, która wykazuje się obfitym plonowaniem i dużymi owocami. Popularna jest także odmiana ‘Ursynowska’ czy ‘Leskovacka’, które idealnie nadają się na wszelkiego rodzaju przetwory.
Witaminy i minerały zawarte w owocach pigwy
Pigwa zawiera ogromne pokłady witamin (głównie witaminy C – 15 mg w 100 g) oraz pierwiastków mineralnych, które wpływają m.in. na odporność. W okresie jesienno-zimowym, gdy mamy do czynienia ze wzmożonym ryzykiem przeziębień, zawarte w pigwie witaminy z grupy B, również mogą wspomagać odporność. Ponadto przez cały rok nasz organizm może wzmacniać wapń, potas, fosfor, miedź czy żelazo, które znajdują się w składzie tego owocu. Dlatego też współczesna fitoterapia zaleca, aby spożywać pigwę w postaci soków z dodatkiem miodu.
W 100 g owoców pigwy znajduje się:
- Wartości odżywcze: 57 kcal; 0,40 g białka; 0,10 tłuszczu; 15,30 g węglowodanów; 1,9 g błonnika
- Witaminy: 15.0 mg witaminy C; 0,020 mg tiaminy; 0,030 mg ryboflawiny; 0,200 mg niacyny; 0,040 mg witaminy B6; 3 µg kwasu foliowego; 40 IU witaminy A
- Minerały: 11 mg wapnia; 0,70 mg żelaza; 8 mg magnezu; 17 mg fosforu; 197 mg potasu; 4 mg sodu; 0,04 mg cynku.
Źródło informacji na temat składu owoców pigwy: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Właściwości lecznicze pigwy – nie tylko na przeziębienie!
Poza zbawiennym wpływem na odporność organizmu, pigwa może być stosowana także w leczeniu refluksu i zgagi. Łagodzi niestrawności, pomaga w leczeniu nieżytu żołądka i jelit. Zalecana jest także w przypadku stanów zapalnych przewodu pokarmowego czy uszkodzeniach śluzówki żołądka. Zarówno owoce pigwy, jak i jej nasiona, wpływają pozytywnie na trawienie i przemianę materii – dlatego też często stosowane są jako suplement diety. Wzmacniają poza tym wątrobę – mogą więc być spożywane także przez osoby, które przyjmują regularnie leki.
Niewiele osób wie, że cenne właściwości posiadają także pestki pigwy – z nich można przygotować nalewkę (pestkówkę) lub zastosować jako wyciąg do herbaty.
Pigwa w przetwórstwie – dlaczego nie korzystamy z polskich zbiorów?
Niestety w polskim przetwórstwie wykorzystywanie pigwy jest rzadkie i raczej stosowane amatorsko. Obecnie większe nasadzenia gatunku można spotkać w krajach bałkańskich czy cieplejszych rejonach Rosji i Ukrainy. Być może problem wynika z drastycznego spadku cen skupu owoców do przetwórstwa – na ten temat wypowiadał się m.in. Związek Sadowników Rzeczypospolitej Polskiej kilka lat temu.
Jak czytamy w źródle stanowiska, proponowane wówczas ceny za owoce są bardzo niskie w stosunku do kosztów produkcji. Co więcej, w niektórych przypadkach ceny skupu nie pokrywają nawet inwestycji w produkcję i późniejszych zbiorów. ZSRP od dawna apeluje o podjęcie współpracy między osobami zajmującymi się uprawą owoców, a przemysłem przetwórczym, na zasadzie długofalowych umów kontraktacyjnych (źródło informacji: Związek Sadowników Rzeczypospolitej Polskiej). Między innymi z powyższych powodów polskim plantatorom nie opłaca się hodować nie tak łatwej w uprawie pigwy, tym bardziej, że jest to roślina nie do końca przystosowana do naszego klimatu. Nakłady inwestycyjne często przekraczają zyski.
