Na rynku pracy zawód księgowego jest ceniony wysoko. Częstotliwość, z jaką chcą korzystać z usług księgowych firmy oraz niekiedy osoby prywatne sprawia, że popyt na te usługi jeszcze długo pozostanie bez zmian. Czy łatwo zacząć pracę w zawodzie związanym z finansami? Jak to zrobić i jakie pułapki mogą na nas czekać? O tym poniżej.
Aktualna sytuacja usług finansowych na rynku pracy
Wg ogólnopolskiego raportu Barometr Zawodów 2019, w najbliższych latach pracodawcy mogą mieć problemy z pełnym obsadzeniem stanowisk branży finansowej, szczególnie jeśli chodzi o samodzielnych księgowych. Będą poszukiwane osoby ze znajomością aktualnych przepisów prawnych, jako że przepisy te potrafią nieustannie się zmieniać. Jest to o tyle ważne z punktu widzenia przewidywań na przyszłość, że we wcześniejszych latach zapotrzebowanie na pracowników ds. rachunkowości i księgowości nie było tak duże, a w wielu miastach była nawet nadwyżka pracowników tej profesji. Niewiele wskazywało, że sytuacja się odwróci. Jednak od 2016 roku nadmiar księgowych zmniejszał się, a obecnie doświadczeni księgowi to pracownicy deficytowi.
Jak zostać księgowym?
Być może wspomniany, chwilowy wzrost osób pracujących w zawodzie księgowego spowodowany był zniesieniem w 2014r. konieczności posiadania certyfikatu poświadczającego zdobyte umiejętności. Droga do tego, by otworzyć własne biuro rachunkowe stała się tym samym dużo prostsza. Wcześniej, aby uzyskać certyfikat trzeba było, oprócz posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych, spełniać szereg waunków, m.in: być niekaranym (w szczególności za przestępstwo skarbowe, ale chodzi tu też o brak prawomocnego wyroku za przestępstwo: przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu, działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, wiarygodności dokumentów), posiadać co najmniej średnie wykształcenie, choć mile widziane były studia kierunkowe, takie jak ekonomia, zarządzanie, czy finanse i rachunkowość. Powinno się też odbyć dwuletnią praktykę, a na koniec pozytywnie przejść egzamin sprawdzający kwalifikacje. Dziś wystarczy, aby spełnione były tylko dwa warunki: pełna zdolność do czynności prawnych wraz z pełnią korzystania z praw publicznych oraz brak wspomnianej karalności. Z punktu widzenia ustawowego, należy też posiadać ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.
Wprawdzie nadal można być tzw. księgowym certyfikowanym, co zwiększy prestiż na rynku pracy, ale nie jest to obowiązek. Do zdobycia umiejętności wystarczą kursy rachunkowości, najlepiej w formie warsztatów, oparte na autentycznych sytuacjach rozliczeniowych. Po ich ukończeniu można z powodzeniem prowadzić księgi rachunkowe i podatkowe, sporządzać zeznania lub deklaracje podatkowe. Można udzielać porad finansowych, zostać analitykiem finansowym, specjalistą ds. płac, specjalistą ds. ryzyka i analiz i wiele innych. Tym samym można założyć własne biuro rachunkowe, zdobywać własnych klientów i zatrudniać innych księgowych.
Rachunkowość w praktyce
Najcenniejsi będą oczywiście tacy księgowi, którzy mogą pochwalić się już swoim doświadczeniem. Ważne są również rozwinięte predyspozycje do zawodu, to znaczy takie cechy jak dobra organizacja pracy, skrupulatność, zmysł analityczny, umiejętność pracy pod presją czasu, odporność na sytuacje stresowe.
Atutem będzie znajomość arkuszy kalkulacyjnych – obowiązkowo MS Excel – oraz programów przeznaczonych typowo dla tego sektora usług, czyli programy fakturowe i rozliczeniowe, np. Optima, Enova. Jeśli mowa o tym, jak wygląda ścieżka zawodowa w praktyce, warto wiedzieć, że wielu głównych księgowych w dużych firmach zaczynało pracę jako stażysta-asystent głównego księgowego, powoli ucząc się zawodu. To również jest dobry sposób na praktyczną weryfikację podstawowej wiedzy i rozszerzenie jej. Ostatnim punktem, o którym trzeba wspomnieć, a który często umyka młodym adeptom rachunkowości, jest konieczność zabezpieczenia danych, na których pracują. Mowa tu o bezpieczeństwie zarówno pod względem dostępu, mamy bowiem do czynienia np. z zestawieniami finansowymi firmy, do których nikt niepowołany nie powinien mieć wglądu, jak i pod względem utraty danych. Jeśli efekty pracy zostaną utracone, na przykład w wyniku awarii komputera, z pomocą przyjdą specjaliści, którzy potrafią niezbędne informacje przywrócić. Takie odzyskiwanie danych zwykle trwa do kilku dni, jednak jeśli gonią terminy, można za dodatkową opłatą przyspieszyć działania.
Popyt na usługi księgowe pozostanie jeszcze długo. Nowopowstające firmy szukające księgowych, zmiany prawne, które wymagają analizy z wielu źródeł, osoby prywatne, liczące na wsparcie w sprawach podatkowych – to czynniki, dzięki którym zainteresowanie usługami finansowymi nie słabnie. Wiele szkół wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rynku, proponując naukę i kursy wprowadzające do zawodu, pozwalające w przyszłości otworzyć własny biznes. Niewykluczone, że powstawać będą nowe, wąskie gałęzie ekonomii, które będą odpowiedzią na specyficzne potrzeby współczesnej gospodarki.
